E-Laas: Optymalna energetycznie logistyka miejska jako usługa – tak brzmi tytuł projektu, który w tym roku zyskał aprobatę jury konkursu EN-UAC China Call organizowanego przez sieć JPI Urban Europe (Joint Programming Initiative Urban Europe) wraz z NSFC (National Natural Science Foundation of China). Projekt współtworzony przez Polaków, realizowany jest na mocy współpracy polsko-szwedzko-chińskiej. Konsorcjum tworzą Chalmers University of Technology, Shanghai University, Tsinghua University i Politechnika Warszawska [1][2].

 – Zaproponowaliśmy nowatorski i zintegrowany opis energetyczny multimodalnego systemu logistyki miejskiej – wyjaśnia prof. Emilian Szczepański z Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej, który pełni rolę kierownika polskiego zespołu projektu E-Laas [2].

Transport multimodalny, to znaczy jaki?

W najprostszy sposób pojęcie dobrze funkcjonującego multimodalnego transportu wyjaśnić możemy jako efektywny sposób przemieszczania z miejsca na miejsce osób oraz ładunków wraz z uprzednim zaplanowaniem i realizacją zarówno załadunku przedmiotu transportu, jak i opłat związanych z transportem jako całością [3].

– Planujemy opracować modele systemu logistycznego dla różnych sposobów dystrybucji ładunków, m.in. z wykorzystaniem pojazdów z napędem elektrycznym, rowerów transportowych czy dronów. W modelach tych nacisk zostanie położony na zużycie energii i emisję zanieczyszczeń, a także na powiązanie infrastruktury oraz rozwiązań z zakresu Internetu Rzeczy ze środkami transportu i użytkownikami [2].

 Cel projektu

Współcześnie dostawa jest nieodłącznym elementem naszego życia. Zamawiamy pod nasze drzwi ubrania, jedzenie, sprzęt elektroniczny, rośliny doniczkowe, a nawet cięte kwiaty, odpowiednio przygotowane przez florystę. Społeczeństwo XXI wieku to społeczeństwo konsumpcyjne, ale są tego pozytywy, do których należy chociażby rozwój przemysłu, a co za tym idzie – gospodarki. 

Celem projektu współtworzonego przez naukowców z PW jest rozszerzenie możliwości dostaw – chociażby rowerami transportowymi. Podstawą tego procesu będzie stworzenie tzw. micro-hubów, tj. wielu pobocznych punktów pośrednich, służących działaniom związanym z transportem. Według dr hab. inż. Emiliana Szczepańskiego takie rozwiązanie pozwoli zmniejszyć dystans pokonywany przez ostatni, w kanale dystrybucji, środek transportu [2]. 

Projekt E-Laas pod lupę bierze również opłaty związane z parkingiem w centrach miast i aglomeracji miejskich, a także te związane z ładowaniem pojazdów elektrycznych. Zmiany mają wyglądać następująco – kształtowanie wysokości opłat ma ma w opierać się na dynamicznym i reakcyjnym dostosowywaniu do aktualnych potrzeb energetycznych miejskiego systemu logistycznego.

Oznacza to, że na przykład możliwe będzie wprowadzenie niższych opłat dla rowerów elektrycznych w godzinach szczytu, a w godzinach nocnych dla samochodów. Tym samym platforma ma sugerować rozwiązania pozwalające użytkownikom odpowiednio dopasować strategie korzystania z infrastruktury, optymalizując zużycie energii […] 

tłumaczy prof. dr hab. inż. Emilian Szczepański [2].

Jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze

Jak głosi słynne polskie powiedzenie: jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Rozwiązania, o których wspomina kierownik polskiego zespołu, mają pośrednio doprowadzić do zmiany nawyków ogółu mieszkańców miast z uwagi na troskę o ich własny budżet. W praktyce wytworzyć ma się tutaj swego rodzaju odpowiedzialność społeczna, jednakże możemy być pewni, że jeżeli przyczyną zmian nie będzie kontekst ekologiczny projektu, na pewno będzie to już kontekst materialny.

– Odwzorowane zostaną różne systemy logistyki miejskiej i ich powiązanie z infrastrukturą energetyczną – wskazuje prof. Szczepański. – Dzięki takiemu podejściu możliwa będzie ocena wrażliwości systemu na zmianę wielkości zadań przewozowych, zmiany konfiguracji, powstałe zaburzenia, zmianę zachowań uczestników procesu. Istotnym aspektem jest również skalowalność. Z uwagi na to, że wykonawcy projektu reprezentują różne obszary geograficzne i kulturowe, to proponowane rozwiązania zbadane zostaną także pod tym kątem.

Projekt wystartuje w maju bieżącego roku i potrwa 36 miesięcy, a za główny cel, naukowcy stawiają sobie stworzenie platformy, która obejmie wszystkie etapy dostawy. Mamy nadzieję, że już niedługo usłyszymy o wielkich sukcesach międzynarodowego zespołu projektu E-Laas. Polscy naukowcy znowu pokazują klasę.

Bibliografia

1. Artykuł opublikowany na stronie Narodowego Centrum Nauki: Polscy naukowcy nagrodzeni w konkursie EN-UAC China Call, 25.01.2023 r.; URL: https://www.ncn.gov.pl/aktualnosci/2022-01-24-wyniki-en-uac-china-call 
2. Artykuł opublikowany na stronie Politechniki Warszawskiej: Lepsza logistyka pomoże zaoszczędzić energię w miastach, 27.02.2023 r. (URL: https://www.pw.edu.pl/Aktualnosci/Lepsza-logistyka-pomoze-zaoszczedzic-energie-w-miastach)
3. Encyklopedia PWN, definicja słowa multimodalny; URL: https://encyklopedia.pwn.pl/encyklopedia/multimodalny.html

Magdalena Marynowska

Profil

Bio:

A student of law and international relations at the University of Warsaw, a multiple laureate of literary competitions, including poetry contests. I gained editorial experience as a leader of the social project “Nie Dotykaj Mnie,” where my main task was creating educational content for the project’s social media. I also had the opportunity to co-write the script for an educational film within the project. After the outbreak of the war in Ukraine, I worked as an Operations Specialist at the non-profit organization Student Initiative for Education, where my responsibilities included developing partnerships with cultural and entertainment centers throughout Poland and co-organizing events for Ukrainian children and youth. Privately, I am a PADI Advanced Open Water Diver.