Plastikowy świat
Waga, siła, elastyczność oraz tania i łatwa produkcja tradycyjnych plastików, uczyniła je wiodącymi materiałami w branżach wytwarzających produkty na szeroką skalę i nie tylko [1]. W 2016 roku, około 335 milionów ton plastiku zostało wyprodukowanych globalnie co tylko podkreśla jego popularność i szeroki wachlarz aplikacji [1]. Plastiki, które są sztandarowym materiałem w produkcji wszelkiego rodzaju opakowań (około 40% produkowanych plastików znajduje swoje zastosowanie w tym sektorze), są najczęściej plastikami jednorazowego użytku [1]. Czy zastanawiałeś się kiedyś, gdzie składowane są wszystkie te plastikowe odpady? Większość tradycyjnych plastików jest silnie odporna na biodegradację. To niestety oznacza, że gdy tego typu plastik trafi do środowiska, będzie on się nieuchronnie kumulował co doprowadzi do przerażających skutków [1]. Jednym z nich jest na przykład fakt, że aż 88% całkowitej powierzchni oceanów jest zanieczyszczonej przez odpady plastikowe [2]. Co najgorsze, tylko 9% wyprodukowanego plastiku może być poddane recyklingowi [2].
Problemy dotyczące plastiku nie kończą się jednak na jego utrudnionej degradacji, bo proces produkcji tego tworzywa sztucznego ma również zatrważający wpływ na klimat naszej planety. Na przykład, w 2019 roku CIEL (the Centre for International Environmental Law) oszacowało, że produkcja i spalanie plastiku wygeneruje dodatkowe 850 milionów ton gazów cieplarnianych uwolnionych do atmosfery [3]. Aby lepiej to zobrazować, wynik ten osiągany jest przez 189 elektrowni opalanych węglem [3]. Sytuacja na Ziemi spowodowana globalnym ociepleniem klimatu nie jest kolorowa. Od 2019 roku, możliwy jest do zaobserwowania wzrost poziomu wód oceanicznych aż o 24 cm a około 740,000,000,000 ton lodu rozpuszcza się każdego roku [2]. Aby zapobiec jeszcze gorszym skutkom obecnych obserwacji, konieczne jest wdrożenie materiałów oraz procesów nienaruszających równowagi ekologicznej do naszego codziennego życia.
Jedzenie a kryzys klimatyczny
Marnotrawstwo jedzenia jest gorsze od wszystkich emisji produkowanych łącznie przez latanie, zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi oraz wydobycie ropy naftowej [2]. Jest to głównie spowodowane jedzeniem znajdującym na wysypiskach śmieci, gdzie gnije i emituje duże ilości metanu – gazu cieplarnianego silniejszego nawet od dwutlenku węgla [4]. Wyobraź sobie, że marnotrawione jedzenie byłoby krajem. W tej sytuacji, kraj ten byłby na trzecim miejscu najbardziej emitujących gazy cieplarniane państw zaraz po USA i Chinach [2]. W Unii Europejskiej, średnio 88 ton jedzenia jest marnotrawionych każdego roku [4]. Ten szokujący problem został szeroko rozpoznany przez Unię Europejską, która w 2019 roku zaprezentowała Europejski Zielony Ład. Jest to zbiór inicjatyw politycznych, mający na celu na przykład stworzenie Europy pierwszym klimatycznie neutralnym kontynentem do 2050 roku, osiągnięcie o co najmniej 55% mniejszych emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku (w porównaniu do 1990 roku) oraz posadzenie dodatkowych 3 bilionów drzew w Europie do 2030 roku [5].
Zrównoważony rynek
Wiele firm z branży biotechnologicznej, szczególnie obecnie, tworzy i wprowadza wiele zrównoważonych eko-innowacji. Palących kryzysów ekologicznych na naszej planecie nie brakuje, tak więc przedsiębiorcy wychodzą im naprzeciw. MakeGrowLab czyli polski start-up stworzony w 2019 roku przez Różę Janusz i Josha Brito jest idealnym przykładem przedsiębiorstwa starającego się zrewolucjonizować rynek i uczynić go bardziej zrównoważonym. Rozwiązanie MakeGrowLab stara się uporać z problemem dotyczącym odpadów opakowaniowych [6]. Jest to dodatkowo niezwykle istotna inicjatywa biorąc pod uwagę wspomniany wcześniej Europejski Zielony Ład, który zakłada, że do 2030 roku na Europejskim rynku używane będą jedynie opakowania wielokrotnego użytku lub recyklingowane [6]!
Inspirująca Bio Rewolucja
Pomimo tego, że start-up MakeGrowLab stworzony został w 2019 roku, idea za nim stojąca narodziła się znacznie wcześniej, bo już w 2016 roku za sprawą jednego pytania: Czy można użyć odnawialnych, uniwersalnych materiałów z lokalnych zasobów zamiast tworzyć je od zera? [2]. MakeGrowLab skutecznie zaobserwowało wspomniane wcześniej problemy (wpływ plastiku i marnotrawienia jedzenia na otoczenie oraz klimat) i zaproponowało nowatorski sposób tworzenia materiałów w całkowicie ekologiczny sposób, tak aby nie zanieczyszczać a wzbogacać nasze otoczenie.
Przedsiębiorstwo zaczynało od testowania celulozy tworzonej podczas procesu przyrządzania Kambuchy jako wspomnianego wcześniej odnawialnego i biodegradowalnego materiału [2]. Jednakże, przez niepożądane właściwości mechaniczne tego typu celulozy, pomysł został porzucony. Po obfitej burzy mózgów, założyciele MakeGrowLab opracowali innowacyjne Scoby Packaging Materials – długotrwałe, całkowicie biodegradowalne i w 100% wolne od plastiku nanowłókna będące częściami budulcowymi rewolucyjnych materiałów [2]. Proces tworzenia Scoby Packaging Materials polega na ekstrakcji czystej celulozy z bakterii dzięki czemu unika się niechcianej ekstrakcji zanieczyszczeń, która często następuje np. podczas obróbki celulozy roślinnej [2]. Tym sposobem proces proponowany przez MakeGrowLab jest mniej intensywny chemicznie oraz wymaga mniejszych nakładów energetycznych. Dodatkowo, start-up utylizuje odpady biologiczne pochodzące z agrokultury czy z branży spożywczej co sprawia, że mniej czasu i miejsca wymagane jest aby stworzyć Scoby Packaging Materials – proces jest skalowalny a materiały przystępne cenowo [2].
Co czyni MakeGrowLab unikalnym to fakt, że ich materiały nie wymagają żadnych dodatków pochodzących z paliw kopalnych lub substancji uwalniających toksyny jak u większości firm tworzących alternatywy plastiku [6]. To oferuje lepszą barierę dla tlenu, pary wodnej i tłuszczu oraz tworzy opakowania silniejszymi i lżejszymi [6].Co więcej, produkcja nanowłókien MakeGrowLab nie wymaga wycinki drzew, nie uwalnia CO2 oraz nie produkuje mikroplastiku [2].
Start-up pomimo swojej krótkiej działalności jest już laureatem wielu prestiżowych, międzynarodowych konkursów np. zajął 1 miejsce na Chivas Venture Finals w 2020 roku. Dodatkowo, MakeGrowLab w 2021 roku miał przyjemność przeprowadzić projekt z firmą Fortune500, którą każdy jest szeroko znana – Colgate-Palmolive [2]. Od 2016 roku gdy MakeGrowLab było jeszcze tylko pomysłem, firma stworzyła już kilka materiałów mających potencjał zrewolucjonizować wiele branż i uczynić je bardziej zrównoważonymi. Miejmy nadzieję, że z czasem częściej wdrażane będą tego typu innowacje, gdyż nasza planeta naprawdę tego potrzebuje.
Bibliografia:
- Narancic T, O’Connor KE. Plastic waste as a global challenge: are biodegradable plastics the answer to the plastic waste problem? 2019 Feb;165(2):129–37. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30497540
- MakeGrowLab [Internet]. (makegrowlab.com). Available from: https://www.makegrowlab.com
- Edmond C. We know plastic pollution is bad – but how exactly is it linked to climate change? [Internet]. 2022. (World Economic Forum). Available from: https://www.weforum.org/agenda/2022/01/plastic-pollution-climate-change-solution/
- Scherhaufer S, Moates G, Hartikainen H, Waldron K, Obersteiner G. Environmental impacts of food waste in Europe. 2018 Jul;77:98–113. Available from: https://dx.doi.org/10.1016/j.wasman.2018.04.038
- Commission E. European Green Deal [Internet]. Dec 1, 2019. Available from: https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_en
- Elsässer S. Green Alley Award 2022 finalist MakeGrowLab from Poland [Internet]. 2022. (startupvallleynews.com). Available from: https://www.startupvalley.news/uk/makegrowlab-green-alley-award-2022/
Absolwentka studiów pierwszego stopnia na kierunku Biomedycznym na University of Bedfordshire w Wielkiej Brytanii. Pasjonuje się nauką, przedsiębiorstwem i innowacjami medycznymi. Uwielbia się rozwijać i zdobywać nową wiedzę. Na co dzień pracuje w branży biotechnologicznej, udziela się społecznie i bierze udział w wielu interesujących projektach zarówno w Polsce jak i za granicą.
Wiktoria Bulik
