Panel dyskusyjny rozpoczął Dionizy Smoleń, który zauważył, że pytanie „Czy pójdziemy na wojnę?” jest ściśle związane z obecną sytuacją geopolityczną. Zaproponował podzielenie rozmowy na trzy części: analizę sytuacji bezpieczeństwa Polski, omówienie znaczenia obronności dla młodych ludzi oraz sesję pytań i odpowiedzi z udziałem publiczności.
Pierwsze pytanie skierowane do profesor Katarzyny Pisarskiej dotyczyło wpływu wyboru Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych na relacje polsko-amerykańskie. Przewodnicząca Rady Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego podkreśliła, że żyjemy w wyjątkowo niepewnych czasach i wyraziła uznanie dla organizatorów za poruszenie tak istotnego tematu. W odpowiedzi wskazała, że największym atutem, a zarazem przekleństwem Donalda Trumpa jest jego nieprzewidywalność, co czyni prognozowanie kierunków jego polityki zagranicznej bardzo trudnym zadaniem. Podkreśliła jednak konieczność prowadzenia proaktywnej polityki wobec Stanów Zjednoczonych i utrzymania bliskich relacji z prezydentem USA przez przyszłego polskiego prezydenta.
Profesor Antoni Dudek, odpowiadając na pytanie o gotowość obronną Polski, nawiązał do kontekstu historycznego. Przypomniał, że 40 lat temu Polska była członkiem Układu Warszawskiego, a Europie Środkowo-Wschodniej groziła nuklearna zagłada. Docenił obecne wysiłki Polski, która przeznacza ponad 4% PKB na obronność – najwyższy wskaźnik w całym NATO. Odwołując się do Carla von Clausewitza, zauważył, że gotowość obronna to nie tylko armia i sprzęt wojskowy, ale także odpowiednie decyzje polityczne i przygotowanie społeczeństwa na potencjalny konflikt zbrojny. Podkreślił, że Polska powinna wzmacniać NATO i Unię Europejską, aby zapewnić sobie stabilny wzrost gospodarczy i bezpieczeństwo własnych granic.
Krystian Chmielewski, prezes Kongsberg, skupił się na kondycji polskiego przemysłu obronnego. Zauważył, że jest on nieprzygotowany na ewentualną wojnę i zaapelował do przedstawicieli administracji publicznej o większe wsparcie dla Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Zachęcił również młodych ludzi do rozważenia kariery w sektorze zbrojeniowym, argumentując, że to dynamicznie rozwijająca się branża z dobrymi perspektywami na przyszłość.
W drugiej części dyskusji Dionizy Smoleń zapytał o perspektywy powrotu do zasadniczej służby wojskowej. Katarzyna Pisarska wskazała, że kluczowe jest zapewnienie jak największego wsparcia wojskowego Ukrainie, która zmaga się z agresją Federacji Rosyjskiej. Podkreśliła, że wspieranie Ukrainy leży w strategicznym interesie Polski. Zwróciła również uwagę na niedostateczną pomoc państw zachodnich, wyrażając obawy, że Donald Trump mógłby pozostawić Ukrainę bez wsparcia. Jej zdaniem Europa powinna być gotowa przejąć rolę Stanów Zjednoczonych jako głównego dostarczyciela pomocy Ukrainie. Na koniec stwierdziła, że żyjemy nie w czasach przedwojennych, ale już w czasach wojennych, wskazując na agresywne działania hybrydowe Rosji, Iranu i Korei Północnej.
Profesor Antoni Dudek nie zgodził się z opinią przedmówczyni, twierdząc, że Europa nie jest w stanie zastąpić Stanów Zjednoczonych w roli głównego dostarczyciela pomocy wojskowej. Zaznaczył, że europejski przemysł obronny znajduje się w kryzysie, a jego odbudowa zajmie wiele lat. W kwestii zasadniczej służby wojskowej uznał jej powrót w dotychczasowej formie za bezsensowny. Zaproponował alternatywę w postaci wakacyjnych obozów przysposobienia obronnego, które pozwoliłyby młodym ludziom zdobyć podstawowe umiejętności wojskowe. Skrytykował również brak przygotowania społeczeństwa do potencjalnego konfliktu, stwierdzając, że sytuacja, w której całe pokolenie nie potrafi obsługiwać broni czy udzielać pierwszej pomocy, jest niedopuszczalna.
Krystian Chmielewski zwrócił uwagę na wpływ nowych technologii na sposób prowadzenia wojen w XXI wieku. Podkreślił konieczność łączenia inwestycji w przemysł zbrojeniowy ze zwiększeniem innowacyjności. Wyraził nadzieję, że nowy komisarz ds. obrony i przestrzeni kosmicznej UE, Andrius Kubilius, zadba o lepszą koordynację europejskich przemysłów obronnych.
Na zakończenie panelu prelegenci odpowiedzieli na pytania uczestników, które dotyczyły m.in. docelowej wielkości polskiej armii, modernizacji sił zbrojnych oraz współpracy obronnej z państwami bałtyckimi.
