Łukasz Subaramian, Prezes Hydra Science Foundation, rozpoczął dyskusję od kontrowersyjnego pytania: “Dlaczego tak wiele Polskich wynalazków, które rokują na innowacyjne odkrycia, po wielu latach stają się broszką zagranicznych krajów, gdzie ktoś rozwinął tę technologię bardziej, i na dużo większą skalę.” Na pytanie “Dlaczego tak jest?” w pierwszej kolejności odpowiedziała Aneta Zradzińska, Główna Specjalistka ds. Legislacji w Ministerstwie Cyfryzacji: “Jest kilka barier, jedna z nich to bariera regulacyjna. Jako przedstawicielka Ministerstwa Cyfryzacji, osoba zajmująca się na co dzień wdrażaniem do Polski rozwiązań legislacyjnych w związku z AI Act, staramy się skupiać nie tylko na kontrolowaniu sztucznej inteligencji, ale także na jej rozwoju.” Dodała również, iż Ministerstwo już w tym momencie powołało dwa organy w ramach nowej ustawy: jeden – oficjalny, który będzie się zajmować nadzorem nad sztuczną inteligencją: “Komisja ds. Rozwoju i Bezpieczeństwa AI”będzie skupiać nie tylko pracowników administracji rządowej, ale także ekspertów branżowych. Drugim ciałem, które będzie organem opiniodawczo-doradczym dla Komisji,  będzie Rada Społeczna. Kolejną barierą, która została wskazana przez panelistkę, jest bariera finansowa. “Obecnie pracujemy nad powstaniem Funduszu Sztucznej Inteligencji”  dodaje. Co więcej, w październiku został podpisany list intencyjny pomiędzy Ministerstwem Cyfryzacji,  a kilkoma kluczowymi instytucjami, jak Ministerstwo Obrony Narodowej,  Bank Gospodarstwa Krajowego czy Polski Fundusz Rozwoju, właśnie w celu powołania Rady Funduszu Sztucznej  Inteligencji. Legislatorka dodaje również: “Naszym zadaniem i celem jest to, aby istniał faktyczny rozwój  sztucznej inteligencji, a więc żeby te fundusze szły jeden za drugim i rzetelnie pomagały rozwojowi sztucznej  inteligencji, a nie tylko poszczególnym zadaniom. Siłą tego funduszu jest jego jedność. Finanse rozpraszają się w momencie, gdy każda organizacja pożytkowała je na partykularne interesy.”  

Głos w dyskusji zabrał następnie Rektor SWPS, prof. dr hab. Roman Cieślak: “Ja spróbuję przedstawić perspektywę uniwersytetu, który jest humanistyczno-społeczno-artystyczny.” Rektor pierw zaznaczył, iż mówiąc o funduszach na rozwój sztucznej inteligencji, powinniśmy mówić o finansach na rozwój badań i nauki. “Sztuczna inteligencja jest  bardzo ważnym instrumentem, ale nie celem” dodaje. “Chciałbym podważyć to założenie, że my chcielibyśmy mieć bardzo dużo znaczących biznesów. A ja myślę sobie, że to niekoniecznie tak musi być.  Być może siła nie jest w dużych biznesach, bo w nich jest też zagrożenie.  Może siłą jest to, żeby przedsięwzięć, biznesów, aktywności społecznych było dużo i żeby one w masie dokonywały tej transformacji?”. “Our Future Forum jest o naszej przyszłości, ale także o wspólnocie”  podsumowuje Rektor SWPS. “To czego uczymy na naszych uczelniach, to nie tylko wiedza, również ta związana z nowymi technologiami, ale także orientacja na rozwiązywanie problemów, współpracę, ale także odporność – cecha, która umożliwia nam radzenie sobie z różnymi ograniczeniami, jakie napotykamy.” 

Rektor Akademii Leona Koźmińskiego – prof. dr hab. Grzegorz Mazurek zdecydowanie zgodził się ze swoim przedmówcą. Dodał jednak tezę, że “żyjemy w gospodarce dobrego wrażenia”, gdzie liczy się efekt, a także odbiór w social mediach, podczas gdy prawdziwa, rzetelna gospodarka np. Niemiec, zbudowana jest w oparciu o małe i średnie przedsiębiorstwa, które znalazły swoją niszę i zaczęły robić rzeczy fenomenalne – dzięki czemu są liderami na całym świecie. Kluczem do tego jest stabilność prawna w państwie i myślenie “long term planning”. “Często młodzi ludzie nie myślą o tym drugim, są skupieni na strategii “exit”, czyli jak szybko spieniężyć swój pomysł” dodaje. Nie zgodził się również z pierwotnym pytaniem moderatora i stwierdził,  że “wartość kieruje się w sieciach”, gdzie obecnie naukowcy muszą zgromadzić wokół siebie ekspertów, przeprowadzić mnóstwo badań: ilościowych, jakościowych, analizę literatury, i tak dopiero powstaje złożony proces badawczy. “Wymaga on wielu kompetencji managera – i również tym zajmuje się Akademia Leona Koźmińskiego” uzupełnia. Rektor ALK podzielił się również swoją refleksją na temat możliwości w Polsce, których jest wiele, w momencie gdy znajdziemy swoją niszę: “To, co często postrzegamy w kategoriach ograniczeń, czegoś, co  paraliżuje, inni potrafią zobaczyć w aspekcie:  ile tam jest okazji. I tak samo jest z naszym cudownym krajem.  Tu jest dużo utrudnień, a dzięki temu jest masa możliwości.  Patrzcie proszę w ten sposób na to, co się dzieje w naszym kraju”.  

W nawiązaniu do wypowiedzi Rektora, dr Olga Witkowska-Piłaszewicz, Przewodnicząca Rady Młodych Naukowców stwierdza: “My też się nie chwalimy, bo mało kto zdaje sobie sprawę, jakie innowacje u nas powstają”. “Polski zespół na Uniwersytecie Warszawskim, zespół prof. Jemielitego, opatentował  technologię do udoskonalenia cząsteczki mRNA, do szczepionek potrzebnych podczas pandemii COVID-19. Zespół sprzedał sublicencje za 300 milionów dolarów! Koło Naukowe stworzyło bolid, który wygrywa z technologiami z zagranicy.” – kontynuowała.  Według doktor Witkowskiej-Piłaszewicz, największym potencjałem jest to, że Polska ma wspaniałych, młodych ludzi. Dodaje również, iż młodzi lubią ryzyko i dlatego też powstaje tak wiele innowacji. W kontekście popularyzacji zauważa również, że obecnie jest duży nacisk na informacje i kanały internetowe, np.: YouTube.    

O nowej grupie “GRAI” przy Ministerstwie Cyfryzacji – Grupie Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji wspomina przedstawicielka administracji rządowej. GRAI powstało m.in. w celu zjednoczenia sektorów administracji rządowej, nauki oraz biznesu.  “Staramy się budować w ten sposób mosty” dodaje.  “Jest dla nas ważne, aby jako administracja, pokazać osobom które zajmują się nauką, iż są dla nas bardzo istotne i potrzebne.” 

Rektor SWPS rozwinął następnie temat zaufania: “Ufamy z jednej strony naukowcom dlatego, że widzimy, iż działają oni na rzecz dobra wspólnego. Dlatego ten poziom zaufania jako do grupy społecznej jest rzeczywiście duży.”  Twierdzi, iż naukowcy wykonują, najwspanialszy zawód na świecie, dotykają tego, co najważniejsze:  prawdy, dobra, piękna.  Swoją wypowiedź prof. Cieślak kontrargumentuje pytaniem: “Ale czy my ufamy naukowcom?” Tłumaczy, że mamy zaufanie jako do grupy społecznej, ale niekoniecznie ufamy naukowcom, gdyż mówią oni często o rzeczach dla nas  niewygodnych:  o kryzysie klimatycznym, o ludzkich ograniczeniach czy o tym, jak funkcjonuje polityka. Rektor puentuje, że  jednocześnie zawód naukowca jest najtrudniejszym zawodem na świecie, ponieważ chcą oni dokonywać transformacji świata, co jest bardzo trudne. 

Prof. Mazurek uzupełnia wypowiedź przedmówcy, dodając, iż we wcześniej przytoczonym problemie jest ogromna odpowiedzialność, która spoczywa na uniwersytetach. Polega ona na “przepakowaniu i wyłożeniu wiedzy naukowej na język akceptowany i zrozumiany przez społeczeństwo”. Podsumowuje, iż ważniejsze od publikacji poszczególnych prac i osiągnięć naukowych, jest ich wpływ na rzeczywistość – w czym właśnie, wielu naukowcom,  pomagają uniwersytety. Kończy, dodając, iż każdy słuchasz w pewnym momencie będzie musiał odpowiedzieć na pytanie, jaki wpływ ma moja praca na otaczające mnie społeczeństwo? Dr Witkowska-Piłaszewicz zgadzając się z przedmówcą, uzupełniając: “Rolą naukowców jest, aby nauczyć się o trudnych rzeczach mówić prosto”. 

Prof. dr hab. inż. Adam Woźniak, jako ostatni panelista, podsumował, że młodzi ludzie są dobrymi obserwatorami, widzą i doceniają naukowców, a także uczelnie, gdyż to one świetnie przygotowują do przyszłego zawodu. Niemniej młodzież widzi brak sprawczości, jeśli chodzi o transfer wiedzy do praktyki. “Skuteczność pozyskiwania grantów jest na poziomie 7%, a Polska jako gospodarka konkuruje ciągle tanią siłą roboczą, a nie innowacyjnością” – uzupełnia.  Rektor Politechniki Warszawskiej wierzy, że taki etap za niedługo się skończy. 

Moderator zakończył dyskusję słowami: “Drodzy Państwo, tak naprawdę nauka jest zabawą. Jeśli zrobimy z tego dobrą zabawę, to nagle się okazuje, że wszystko, co oglądamy w filmach, np. Harry Potter, może istnieć naprawdę. Jeśli znamy definicję słów, dobrze formułujemy swoje myśli, zadamy sobie odpowiednie pytania, to w dzisiejszych czasach jesteśmy w stanie stworzyć wszystko to, co nam się tylko wymarzy.”