Wraz z rozwojem mediów społecznościowych, coraz częściej rodzice dzielą się życiem swoich dzieci, publikując zdjęcia, filmy i wpisy na platformach takich jak Facebook, Instagram czy TikTok. To zjawisko, zwane sharentingiem, stopniowo ewoluowało z niewinnego sposobu dzielenia się radością z bliskimi do szeroko zakrojonej strategii promocyjnej, gdzie rodzice stają się niejako menedżerami wizerunku swoich dzieci. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to być czymś naturalnym, w rzeczywistości rodzi wiele pytań dotyczących prywatności, autonomii i zdrowego rozwoju najmłodszych.
Dr Anna Brosch z Uniwersytetu Śląskiego podkreśla, że motywacją dla wielu rodziców jest pragnienie uzyskania społecznej aprobaty oraz moda na zdobywanie popularności w sieci. W dobie influencerów i celebrytów internetowych, wielu zwykłych rodziców aspiruje do statusu „mikrocelebrytów”, a ich dzieci stają się obiektami publicznego zainteresowania już od najmłodszych lat.
Jak zauważa dr Brosch: „Ten proceder jest coraz bardziej popularny, bo media społecznościowe dają wiele możliwości łatwego zarobkowania. W Polsce prawnie dziecko nie decyduje o sobie do 13. roku życia. Rodzice są odpowiedzialni za swoje dzieci i to oni decydują, co jest dla niego dobre, a co nie”. Niestety, często w tle znajduje się presja finansowa, a aspekt komercjalny zacierają granice między rodzicielstwem a biznesem.
Zdaniem Magdy Bigaj z Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa: „Zarabianie pieniędzy z wykorzystaniem dziecka, choć to kiepskie słowo, nie musi być czymś szkodliwym, ale wymaga ostrożności. Dlatego warunki, na jakich dziecko bierze w tym udział, muszą zabezpieczać jego dobrostan”. Jedną z głównych obaw związanych z sharentingiem jest naruszenie prywatności i autonomii dzieci. Zdaniem ekspertów, dzieci mają prawo do budowania własnej tożsamości i decydowania o tym, w jakim kontekście są prezentowane w internecie. Jednakże, często to rodzice podejmują decyzje w imieniu dzieci, co może prowadzić do konfliktów i niepewności w przyszłości. Ponadto, sharenting stwarza długoterminowe konsekwencje, które mogą wpłynąć na rozwój dziecka. Publikowanie intymnych momentów życia dziecka w internecie może prowadzić do problemów związanych z własną tożsamością, poczuciem prywatności oraz relacjami społecznymi w przyszłości.
Warto zauważyć, że sharenting nie tylko dotyka rodzin z szeroką publicznością, ale także zwykłych ludzi, którzy często nie zdają sobie sprawy z potencjalnych konsekwencji swoich działań w internecie. Dlatego też, edukacja społeczna i promowanie dobrych praktyk w rodzicielstwie online stają się kluczowym elementem w kontekście ochrony praw dzieci w erze cyfrowej. Wobec coraz większej liczby kontrowersji i pytań dotyczących sharentingu, konieczne staje się podjęcie działań na wielu płaszczyznach: od działań legislacyjnych po edukację społeczną, aby zagwarantować dzieciom prawo do prywatności, bezpieczeństwo i godność w erze cyfrowej. Jednakże, kluczową rolę w tym procesie odgrywa świadomość rodziców oraz ich zdolność do rozważnego korzystania z mediów społecznościowych, mając na uwadze dobro swoich dzieci.
Bibliografia:
When the child is born into the internet: sharenting as a growing trend among parents on facebook. Brosch, A. (2016). The New Educational Review, 43(1), 225–235. https://doi.org/10.15804/tner.2016.43.1.19
Rodziny na widoku – koncepcja demonstrowania rodzinności jako narzędzie użyteczne do analizowania życia rodzinnego. Gawrońska, M., & Sikorska, M. (2022). Studia socjologiczne, 244(1), 137–164. https://doi.org/10.24425/sts.2022.140599
Sharenting – skala i wielowymiarowość zjawiska (nierozważnego) ujawniania przez rodziców informacji o dzieciach w mediach społecznościowych. Chrostowska, B. (2018). Problemy Wczesnej Edukacji, 43(4), 58–68. https://doi.org/10.26881/pwe.2018.43.05
Fot. Unsplash
Karolina Wierzba
