Wiele sektorów gospodarki dotkliwie odczuło skutki pandemii COVID-19. Nowa rzeczywistość postawiła szczególnie ciężkie wyzwania przed małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP) – ogólny wskaźnik koniunktury pokazał wynik najgorszy od 2012 roku. Istotną rolę w tej grupie firm odgrywają podróże służbowe. Reprezentanci przedsiębiorstw korzystają z nich głównie w celach sprzedażowych. Ograniczenia możliwości przemieszczania się i spotkań interpersonalnych wywołane pandemią naturalnie utrudniły efektywne korzystanie z tej możliwości. Jakie zmiany w turystyce służbowej przyniosły ostatnie 4 lata?
Można zauważyć, że częstotliwość wyjazdów służbowych się zmniejszyła – znacząco lub w małym stopniu. Taką odpowiedź zadeklarowała ponad połowa przedstawicieli MŚP. Skrócił się także czas ich trwania. Osoby zarządzające firmami dwa razy częściej niż przed pandemią decydowały się na kilkugodzinny wyjazd autem prywatnym lub służbowym, rezygnując z noclegu. Do powodów, które przyczyniły się do zmian zaliczyć można m. in.ograniczenia działalności bazy turystycznej oraz troskę o własne zdrowie. Wybierano także podróże krótkodystansowe (do 100 km) kosztem dalekosiężnych, które zdecydowanie dominowały w okresie przedpandemicznym. Mimo że te dane nie zaskakują, obrazują istotny proces rozwoju regionalnej gospodarki. Małe i średnie przedsiębiorstwa zaczęły częściej szukać lokalnych partnerów handlowych, z których reprezentantami można się było spotkać nie dalej niż 100 kilometrów od własnej siedziby.
Warto zaznaczyć, że wśród celów podróży traktowano priorytetowo te, od których zależał rozwój firmy, czyli sprzedaż lub poznanie partnerów handlowych. Jednak zarówno osoby zarządzające, jak i pracujące w MŚP znacznie ograniczyły lub całkowicie zrezygnowały z wyjazdów na konferencje i kursy, które były ich zdaniem niekonieczne. Ten aspekt pracy szybko przeniósł się do wirtualnej rzeczywistości.
Polscy przedsiębiorcy bardzo sprawnie – większość już w pierwszych miesiącach 2020 roku – zaczęli wdrażać nowe technologie, umożliwiające szkolenia on-line, pracę i sprzedaż zdalną. Pomimo tego wyjazdy służbowe pozostały w niezmienionej częstotliwości środkiem realizacji planów biznesowych dla ok. 30% właścicieli małych i średnich przedsiębiorstw (przy wyniku 7% dla pracowników dużych korporacji!). Kolejne lata pozwolą nam ocenić, jak trwałe piętno odcisnęła pandemia COVID-19 na strukturze podróży służbowych w MŚP i czy często tańsze narzędzia komunikacji na odległość były jedynie ich przejściowym zastępstwem.
Bibliografia:
„Wpływ pandemii COVID-19 na podróże służbowe w branży małych i średnich
przedsiębiorstw”, Witold Sadecki, Lipiec 2022, Studia Periegetica, ISBN 2658-1736, https://www.researchgate.net/publication/362707571_Wplyw_pandemii_COVID-19_na_podroze_sluzbowe_w_branzy_malych_i_srednich_przedsiebiorstw
Aleksandra Fijałek
