Prof. Gracjan Michlewski oraz prof. Jacek Kuźnicki, zatrudnieni w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej – MIBMiK, poprzez swoją pracę mogą znacząco przyczynić się do wynalezienia nowego sposobu leczenia choroby Parkinsona.
Granty badawcze
Prof. Gracjan Michlewski oraz prof. Jacek Kuźnicki, w ramach grantów badawczych OPUS 25, przyznanych przez Narodowe Centrum Nauki w wartości ok. 3 mln zł każdy, realizują projekty koncentrujące się na walce z chorobą Parkinsona. Profesor Michlewski wraz zespołem pracuje przyprojekcie o nazwie – Kontrola biologiczna i regulacja farmakologiczna RNA zaangażowanych w etiologię choroby Parkinsona. Z kolei profesor Kuźnicki realizuje projekt o nazwie – W jaki sposób inaktywacja mitochondrialnego uniportera wapniowego chroni neurony dopaminergiczne [1].
Geneza choroby
Prof. Michlewski podaje, że główną przyczyną choroby Parkinsona jest zanik neuronów w mózgu, szczególnie neuronów dopaminergicznych, odpowiadających za produkcję dopaminy [2]. Substancja ta kojarzona jest przede wszystkim z odczuwaniem przyjemności, ale odgrywa ona również tak ważne role jak: kontrola procesu nauki i koncentracji, kontrola nastroju, nadzorowanie pracy serca oraz nerek, a także kontrola snu [3].
Dlaczego badania naukowców są tak ważne?
Zgodnie z danymi WHO, liczba osób cierpiących na chorobę Parkinsona na przestrzeni ostatnich 25 lat zwiększyła się dwukrotnie [4]. W 2019 roku, na chorobę miało cierpieć około 8,5 miliona osób, a w samych tylko Stanach Zjednoczonych rocznie diagnozuje się 90 tys. przypadków zachorowań [5].
Jak podaje National Institute of Aging (Amerykański Instytut Zdrowia zajmujący się badaniami i przeciwdziałaniem chorobom związanym ze starszym wiekiem) do czterech głównych objawów choroby Parkinsona można zaliczyć:
- drżenie rąk, ramion, nóg, szczęki lub głowy,
- sztywność mięśni,
- powolność ruchów,
- zaburzenia równowagi i koordynacji, czasami prowadzące do upadków [6].
Finalnie choroba może doprowadzić do sytuacji, w której samodzielne funkcjonowanie jest niemożliwe.
Efekty pracy zespołów badawczych
Wyniki prac obu zespołów mogą umożliwić zarówno zrozumienie procesów regulacyjnych związanych z chorobą Parkinsona ale pomogą także opracować innowacyjne terapie bazujące na kontrolowaniu ekspresji białek, jak w przypadku zespołu prof. Michlewskiego. Badania pomogą również opracować strategie hamowania zaniku neuronów dopaminergicznych, tak jak to udowodnił już zespół prof. Jacka Kuźnickiego [1]. Jest to kluczowe z perspektywy przeciwdziałania oraz leczenia choroby Parkinsona, a tym samym ważne z punktu widzenia m.in. instytucji zdrowia odpowiedzialnych za leczenie obywateli państw.
Bibliografia
- Badania polskich naukowców mogą doprowadzić do opracowania nowej metody leczenia choroby Parkinsona, Katarzyna Czechowicz, https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C99807%2Cbadania-polskich-naukowcow-moga-doprowadzic-do-opracowania-nowej-metody, (dostęp 10.01.2024).
- Badania polskich naukowców mogą pomóc w opracowaniu nowej metody leczenia choroby Parkinsona, Strona internetowa rynekzdrowia.pl https://www.rynekzdrowia.pl/Neurologia/Badania-polskich-naukowcow-moga-pomoc-w-opracowaniu-nowej-metody-leczenia-choroby-Parkinsona,253139,208.html, (dostęp 10.01.2024).
- Dopamina: Droga do przyjemności, Stephanie Watson, Harvard Health Publishing, https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/dopamine-the-pathway-to-pleasure, (dostęp 10.01.2024).
- Choroba Parkinsona, WHO, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/parkinson-disease, (dostęp 10.01.2024).
- Statystyki, Parkinson’s Foundation, https://www.parkinson.org/understanding-parkinsons/statistics, (dostęp 10.01.2024).
- Choroba Parkinsona: Przyczyny, objawy i leczenie, NIH, https://www.nia.nih.gov/health/parkinsons-disease/parkinsons-disease-causes-symptoms-and-treatments, (dostęp 10.01.2024).
Patryk Kukla