Według World Development Report (WDR) 2021 Banku Światowego na temat przepływu danych w Internecie: „Oczekuje się, że do 2022 roku ruch w sieci osiągnie 150 000 GB ruchu na sekundę, co stanowi 1000-krotny wzrost w porównaniu z 156 GB w 2002 roku, 20 lat wcześniej. Dziesięć lat wcześniej, w 1992 roku, globalny ruch internetowy wynosił 100 GB dziennie, co w przybliżeniu odpowiada zaledwie 10 gospodarstwom domowym, oglądając serial Netflix przez 10 godzin”. [1] Wartości te z roku na rok szybko rosną. Znaczna część tego transferu generowana jest przez urządzenia mobilne, co nie dziwi w świetle zmian związanych ze stylem pracy (praca zdalna) i rozrywki (streaming filmów i gier online). Również rozwój rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości oraz Internetu Rzeczy (IoT) stawiają nowe wyzwania przed dostawcami usług telekomunikacyjnych. Już teraz sieci telekomunikacyjne 4G (kanały 0,6-2,5 GHz) w dużych aglomeracjach zbliżają się do górnej granicy przepustowości w godzinach szczytu, co wymusza przejście na wyższy standard sieci 5G (kanały 30-300 GHz). Ponieważ planujemy przeskok do kolejnej generacji 6G (300-3000 GHz lub 0,3-3 THz), oferującej nawet 125 GB/s na użytkownika, musimy poczynić duże postępy w opracowaniu odpowiednich materiałów o absorpcji lub emisji w zakresie sub-THz (300-1000 GHz). Ponadto wymagane jest nie tylko ich praktyczne opracowanie, ale także zrozumienie, jak je modyfikować i jak czynniki zewnętrzne (np. temperatura, ciśnienie, wilgotność) wpływają na ich parametry pracy.
W poszukiwaniu materiałów dla komunikacji 6G
W odpowiedzi na to zapotrzebowanie zespół kierowany przez profesora Shin-ichi Ohkoshi z Uniwersytetu Tokijskiego w Japonii rozpoczął badania, które mogą nas przybliżyć do praktycznej realizacji tych ambitnych celów. W ostatniej dekadzie prof. Ohkoshi i członkowie Laboratorium Chemii Fizycznej Ciała Stałego przedstawili serię materiałów absorpcyjnych opartych na nanocząstkach epsilon-Fe2O3 z podstawionymi metalami, o absorpcji w zakresie 20-230 GHz, odpowiednich dla technologii 5G. [2-4] Jednak dalszy rozwój tych materiałów w celu uzyskania absorpcji w wyższym zakresie częstotliwości był niemożliwy ze względu na ograniczenia fizyczne tych tlenków.
Obecnie prowadzimy systematyczne badania nad wykrywaniem i wyznaczaniem charakterystyk absorpcyjnych w zakresie sub-THz dla alternatywnych materiałów. Pierwotny pomysł opierał się na wynikach wcześniejszych badaniach nad bezkontaktową detekcją radioaktywnych jonów cezu z wykorzystaniem spektroskopii w domenie czasu w zakresie terahercowym (THz-TDS), która wykazała absorpcję w zakresie około 1,4 THz. [5] Jak wcześniej ustalono, jony metali ciężkich uwięzione wewnątrz sieci krystalicznej polimeru koordynacyjnego, przy odpowiednio dobranych parametrach strukturalnych, mogą stanowić doskonałą platformę do budowy absorberów sub-THz. Pomimo uzyskania materiałów o charakterystyce w zakresie 0,7-1,4 THz, [6, 7] badania wykazały, że rozwój takich układów jest skomplikowany ze względu na trudności w projektowaniu i syntezie próbek o bardzo specyficznych parametrach strukturalnych. Wykorzystując obliczenia teoretyczne i inżynierię krystaliczną związków koordynacyjnych, wybrano i wdrożono nowe kierunki badań. Szczególną uwagę zwrócono na wyizolowane kompleksy ciężkich jonów lantanowców z tiocyjankami i selenocyjankami. Ta zmiana jakościowa pozwoliła na przesunięcie absorpcji do zakresu 0,59-0,68 THz, choć wymagała zastosowania kosztowny odczynników chemicznych. [8]
Rezultaty badań
W najnowszym artykule opublikowanym w czasopiśmie Angewandte Chemie International Edition przedstawiliśmy serię nowych materiałów opartych na prostych w syntezie i tanich polimerach koordynacyjnych zawierających kompleksy żelaza(II), tetra(tiocyjanianów)rtęci(II) i tetra(selenocyjanianów)rtęci(II) wykazujących absorpcję w zakresie 0,63-0,96 THz. [9] Ponadto zaproponowaliśmy prototypowy schemat absorbera opartego na tych związkach chemicznych. Obecnie pracujemy nad wyeliminowaniem toksycznego składnika rtęci z naszego materiału.
Dalszy rozwój tych materiałów jawi się w jasnych barwach, ale ich praktyczna komercjalizacja jest jeszcze daleka. Po pierwsze, musimy przezwyciężyć wiele wyzwań związanych z zagadnieniami inżynieryjnymi, ekonomicznymi i ekologicznymi. Niemniej jednak można przewidywać, że tego typu system będzie używany w naszych urządzeniach mobilnych w najbliższych latach.
Bibliografia
- World Bank „Crossing borders” World Development Report 2021: Data for Better Lives, The World Bank Group, 2021, https://wdr2021.worldbank.org/stories/crossing-borders/.
- S. Ohkoshi, S. Kuroki, S. Sakurai, K. Matsumoto, K. Sato, S. Sasaki „A Millimeter-Wave Absorber Based on Gallium-Substituted ε-Iron Oxide Nanomagnets” Angewandte Chemie International Edition, 2007, 46, 8392–8395. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/anie.200703010
- A. Namai, S. Sakurai, M. Nakajima, T. Suemoto, K. Matsumoto, M. Goto, S. Sasaki, S. Ohkoshi „Synthesis of an Electromagnetic Wave Absorber for High-Speed Wireless Communication” Journal of the American Chemical Society, 2009, 131, 1170–1173. https://pubs.acs.org/doi/10.1021/ja807943v
- A. Namai, M. Yoshikiyo, K. Yamada, S. Sakurai, T. Goto, T. Yoshida, T. Miyazaki, M. Nakajima, T. Suemoto, H. Tokoro, S. Ohkoshi „Hard magnetic ferrite with a gigantic coercivity and high frequency millimetre wave rotation” Nature Communications, 2012, 3, 1035. https://www.nature.com/articles/ncomms2038
- S. Ohkoshi, M. Yoshikiyo, A. Namai, K. Nakagawa, K. Chiba, R. Fujiwara, H. Tokoro „Cesium ion detection by terahertz light” Scientific Reports, 2017, 7, 8088. https://www.nature.com/articles/s41598-017-08551-4
- T. Yoshida, K. Nakabayashi, H. Tokoro, M. Yoshikiyo, A. Namai, K. Imoto, K. Chiba, S. Ohkoshi „Extremely low-frequency phonon material and its temperature- and photo-induced switching effects” Chemical Science, 2020, 11, 8989–8998. https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2020/sc/d0sc02605k
- S. Ohkoshi, K. Shiraishi, K. Nakagawa, Y. Ikeda, O. Stefanczyk, H. Tokoro, A. Namai „Reversible photoswitchable ferromagnetic thin film based on a cyanido-bridged RbCuMo complex” Journal of Materials Chemistry C, 2021, 9, 3081–3087. https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2021/tc/d1tc00583a
- K. Kumar, O. Stefanczyk, K. Nakabayashi, Y. Mineo, S. Ohkoshi „Development of Nd (III)-Based Terahertz Absorbers Revealing Temperature Dependent Near-Infrared Luminescence” International Journal of Molecular Sciences, 2022, 23, 6051. https://www.mdpi.com/1422-0067/23/11/6051
- G. Li, O. Stefanczyk, K. Kumar, Y. Mineo, K. Nakabayashi, S. Ohkoshi „Low-Frequency Sub-Terahertz Absorption in HgII−XCN−FeII (X=S, Se) Coordination Polymers” Angewandte Chemie International Edition, 2023, 62, e202214673. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/anie.202214673
Olaf Stefańczyk