23 maja 2023 roku na Uniwersytecie Warszawskim, w Audytorium Maximum, odbył się Fireside Chat z Samem Altmanem – szefem OpenAI. W debacie wzięli również udział polscy pracownicy OpenAI: Wojciech Zaremba oraz Szymon Sidor. Organizatorem wydarzenia był IDEAS NCBR, polski ośrodek badawczo-rozwojowy zajmujący się sztuczną inteligencją.
Istota sztucznej inteligencji to nie tylko kodowanie i modele uczenia maszynowego; to iskra kreatywności, która prowadzi do transformacyjnych rozwiązań. […] Wierzymy w moc sztucznej inteligencji, która może zmienić świat, a skoro już przy tym jesteśmy, równie dobrze możemy zmienić świat z uśmiechem!
– IDEAS NCBR.
Wydarzenie to w doskonały sposób odzwierciedliło misję IDEAS NCBR, której celem jest zapewnienie Polsce prominentnej pozycji na globalnej mapie AI. Poprzez inwestowanie w najlepszych specjalistów oraz umożliwienie im prowadzenia badań na najwyższym światowym poziomie, ośrodek ten dąży do rozwijania kompetencji Polski w dziedzinie sztucznej inteligencji i stworzenia silnej obecności kraju w międzynarodowych środowiskach AI.
„Wszystkie aspekty życia ludzi ulegną w jakiś sposób zmianom z powodu rozwoju sztucznej inteligencji. Praca prawników, lekarzy… Dzięki AI będą mogli o wiele lepiej zrozumieć to, co się dzieje”
– Altman
W dynamicznym świecie, rozwój sztucznej inteligencji budzi mieszane emocje. Coraz częściej na forach internetowych można przeczytać dyskusje związane z obawami przed wpływem AI na rynek pracy oraz związanymi z tym konsekwencjami społeczno-ekonomicznymi. Jednak czy „boom” na sztuczną inteligencję jest pierwszym tego rodzaju strachem?
Praca ręczna była normą w XVI wieku, aż do momentu, gdy ksiądz William Lee wpadł na pomysł częściowego zmechanizowania procesu produkcji pończoch. Wykorzystując zmodyfikowane krosna używane do wytwarzania dywanów, stworzył długi arkusz materiału pończoszniczego, który można było pociąć i przekształcić w pończochy. Ta innowacja okazała się znacznie szybsza i tańsza od dotychczasowej metody produkcji. Jednakże, według folkloru, królowa Elżbieta I odrzuciła prośbę Lee o opatentowanie maszyny, obawiając się negatywnych skutków dla pracujących dotychczas dziewiarzy pończoch, którzy mogliby stracić źródło utrzymania.W miarę rozwoju rewolucji przemysłowej, ludzie przenosili się z obszarów wiejskich do szybko rozwijających się metropolii, gdzie znajdowali zatrudnienie w młynach i fabrykach, gdzie napędzane parą maszyny umożliwiały masową produkcję. Mechanizacja miała również wpływ na robotników rolnych, gdyż wzrost populacji wymagał wykorzystania maszyn w procesach od siewu nasion do zbiorów plonów. Reakcje pracowników na te zmiany były różnorodne. W Wielkiej Brytanii, ruch znany jako Luddyści protestował przeciwko rosnącemu wykorzystaniu automatyzacji. [1]
Z każdym, pojawiającym się wynalazkiem, narasta również lęk oraz niepewność populacji wobec rynku pracy. Sztuczna inteligencja niekoniecznie musi być postrzegana tylko jako potencjalne zagrożenie dla rynku pracy. Według OpenAI istnieje perspektywa, w której sztuczna inteligencja może stanowić pomocniczą siłę, która wspiera oraz uzupełnia ludzkie umiejętności, otwierając nowe możliwości rozwoju i tworzenia miejsc pracy.
Nasz model dobrze radzi sobie z zadaniami, ale nie zastępuje pracy ludzi. Ludzie dzięki niemu będą bardziej produktywni.
– Sam Altman.
AI jako zagrożenie dla demokracji
Wraz z postępem sztucznej inteligencji pojawiają się również obawy dotyczące jej potencjalnego zagrożenia dla demokracji. W przypadku rozwoju zaawansowanych algorytmów, istnieje ryzyko nadużycia tych technologii w celu manipulacji informacjami oraz wpływania na opinię publiczną i naruszania podstawowych zasad demokratycznych.
Jedną z głównych obaw są tzw. fake news. AI może być wykorzystywana do generowania wiarygodnie wyglądających treści, które mają na celu wprowadzenie w błąd. A w konsekwencji może to doprowadzić do manipulacji odbiorcami. Obawa ta jest skierowana również w stronę personalizowania przekazu, tworząc bańki informacyjne, w których ludzie są narażeni na jednostronne poglądy i nie mają dostępu do różnorodnych perspektyw.
Z każdą technologią wiąże się ciemniejsza, druga strona. Energetyka jądrowa dała nam czystą energię, ale z drugiej strony powstały bomby. Możliwe, że AI to najpotężniejsza technologia w historii ludzkości. Musimy zrozumieć jej charakterystykę i stworzyć światowy system nadzoru.
– Sam Altman.
W obliczu tych zagrożeń, istotne jest ustanowienie odpowiednich regulacji i standardów etycznych dotyczących rozwoju i wykorzystania AI. Wymaga to dialogu między naukowcami, politykami, prawnikami i społeczeństwem w celu ustalenia zasad, które chronią prawa człowieka, prywatność i zasady demokracji.
Polska a nowe technologie
Podczas debaty podkreślono rolę Polaków w rozwoju AI. Sam Altman, Wojciech Zaremba oraz Szymon Sidor zwrócili uwagę na kluczową rolę, jaką pełnili polscy pracownicy w rozwoju firmy OpenAI. Podkreślono, że już na wczesnym etapie istnienia firmy, gdy zespół liczył 50 osób, aż dziesięć z nich pochodziło z Polski. Sam Altman nie krył swojego zdumienia i uznania dla wkładu polskich pracowników, stwierdzając: „Nie wiem, jak Polska osiągnęła taki poziom, ale ich wpływ jest naprawdę niesamowity”.
Polska jest jednym z największych eksporterów usług IT w Europie, z silnie rozwiniętym sektorem oprogramowania i rozwiązań informatycznych. Polskie firmy specjalizują się w tworzeniu oprogramowania, tworzeniu aplikacji mobilnych, projektowaniu stron internetowych, a także w dziedzinach takich jak sztuczna inteligencja, big data i chmurze obliczeniowej. Polskie uniwersytety i instytuty badawcze angażują się w projekty z zakresu sztucznej inteligencji, robotyki, biotechnologii, nanotechnologii i innych dziedzin. Polscy naukowcy i badacze odnoszą sukcesy w publikowaniu artykułów naukowych, uczestniczą w międzynarodowych konferencjach i współpracują z innymi instytucjami badawczymi na całym świecie.
Świadczy o rosnącej renomie polskiego sektora technologicznego oraz o wysokim poziomie edukacji i umiejętności polskich specjalistów. Polacy zdobywają uznanie na globalnej scenie technologicznej, co przyciąga uwagę firm z całego świata.
Bibliografia:
[1] How Artificial Intelligence Impacts the Future of Work
https://www.ai-bees.io/post/how-artificial-intelligence-impacts-the-future-of-work
Wszystkie zdjęcia zamieszczone w artykule zostały wykonane przez jego autorkę.
Zuzanna Czernicka
