Wstępne szacunki dotyczące PKB Polski za pierwszy kwartał 2023 roku zostały opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny, a uzyskane informacje przynoszą zaskoczenie. Według tych danych, PKB Polski w ujęciu rocznym zmniejszył się o 0,2%. Jednak, wbrew pozorom, ta informacja jest optymistyczna.
Czym jest PKB?
Współczesna gospodarka opiera się na pomiarze i analizie różnych wskaźników, które pomagają nam zrozumieć kondycję i dynamikę rozwoju kraju. Jednym z najważniejszych wskaźników jest Produkt Krajowy Brutto (PKB), który stanowi nieodłączną część narzędzi ekonomistów, analityków i decydentów politycznych. PKB to całkowita wartość monetarna wszystkich dóbr oraz usług wytworzonych w danym kraju, zwykle w okresie roku lub kwartału. To suma wartości dodanej generowanej przez wszystkie podmioty gospodarcze w kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem.
PKB nominalne. PKB wyrażone w bieżących cenach rynkowych. Jest to wartość produkcji i usług wyrażona w aktualnych cenach, które obowiązują na rynku w danym okresie.
PKB realne. Obliczane jest w cenach stałych z wybranego okresu, na przykład w cenach z określonego roku. PKB realne uwzględnia zmiany cen, które występują między kolejnymi latami. Jest ono często nazywany także „realną produkcją”, ponieważ odzwierciedla łączną produkcję dóbr i usług w gospodarce, niezależnie od fluktuacji cen.
PKB potencjalne. Jest to maksymalna wartość produkcji, jaką dana gospodarka może osiągnąć przy stabilnych cenach i w warunkach pełnego zatrudnienia zasobów. Poziom PKB potencjalnego zależy od potencjału wytwórczego gospodarki, który wynika z dostępnych zasobów pracy, kapitału i ziemi. Jest to wskaźnik, który odzwierciedla teoretyczny poziom produkcji, jaki gospodarka może osiągnąć według modelu wzrostu. W praktyce jednak faktyczne PKB może odchylać się od PKB potencjalnego z powodu tymczasowych fluktuacji gospodarczych. Jednak po ustaniu fluktuacji, gospodarka zwykle powraca do swojego potencjalnego poziomu produkcji.
Dlaczego spadek PKB Polski jest odbierany jako dobra wiadomość?
Powodem jest fakt, że rynek oczekiwał znacznie głębszego spadku – sugerował on, że PKB Polski skurczy się o 0,8%. W związku z tym, niższy niż oczekiwano spadek wpływa korzystnie na prognozy gospodarcze kraju na bieżący rok. Warto zauważyć, że pomimo spadku PKB w ujęciu rocznym, odnotowano solidny wzrost w ujęciu kwartalnym, czyli w porównaniu do poprzedniego kwartału. PKB Polski w pierwszym kwartale wzrosło bowiem o imponujące 3,9% w porównaniu do czwartego kwartału 2022 roku, podczas gdy konsensus rynkowy (mediana prognoz analityków lub ekonomistów zebranych przez agencję informacyjną) zakładał jedynie 0,7%. Jest to zatem niezwykle zaskakujący wynik.
- Duch polskiej gospodarki ujawnił się znów w danych. Świetne wyniki za I kw. Ledwie 0,2% spadek PKB w ujęciu rocznym. Petarda w ujęciu odsezonowanym (+3,9% kw/kw). Recesja techniczna zakończyła się. Gospodarka wchodzi w fazę ożywienia, co potwierdzają wskaźniki koniunktury – mBank Research [1]
Pierwsze szacunki dotyczące PKB Polski w pierwszym kwartale 2023 roku dają nadzieję na odbicie gospodarcze i wskazują na większą wytrzymałość naszej gospodarki, niż się spodziewano. Pomimo trudności inflacyjnych, osiągnięcie takiego wzrostu w ujęciu kwartalnym jest pozytywnym sygnałem dla przyszłości. Oczywiście konieczne jest dalsze monitorowanie oraz analiza danych.
- Dane mają charakter wstępny i mogą być przedmiotem rewizji, zgodnie z polityką rewizji stosowaną w kwartalnych rachunkach narodowych, w momencie opracowywania pierwszego regularnego szacunku PKB za 1 kwartał 2023 r., który zostanie opublikowany w dniu 31.05.2023 r. – Główny Urząd Statystyczny [2]
PKB – klucz do sukcesu, czy fanaberia?
PKB jest nie tylko liczbą, ale również obrazem historii kraju, który wyraża wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym okresie. To spektrum aktywności gospodarczej – od produkcji przemysłowej po usługi, od rolnictwa po sektor finansowy. PKB jest kluczem do zrozumienia ogólnej wielkości gospodarki i jej potencjału. Jednym z głównych zastosowań PKB jest monitorowanie wzrostu gospodarczego. To narzędzie, które pozwala nam ocenić tempo rozwoju kraju i porównać je z innymi. Wzrost PKB oznacza zwiększoną produkcję i dochód narodowy, co może wpływać na poprawę jakości życia obywateli. Z kolei spowolnienie PKB może sygnalizować problemy w gospodarce i konieczność podjęcia odpowiednich działań.
Bibliografia:
[2] Główny Urząd Statystyczny, Szybki szacunek produktu krajowego brutto za 1 kwartał 2023 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rachunki-narodowe/kwartalne-rachunki-narodowe/szybki-szacunek-produktu-krajowego-brutto-za-i-kwartal-2023-roku,1,41.html
Zuzanna Czernicka