Od wykonania pierwszych doświadczeń odkrywających mechanizmy choroby i opublikowania ich w pismach naukowych do użycia wyników tych odkryć w terapii pacjentów jest długa droga. Niezbędnym etapem na tej drodze jest ich komercjalizacja w postaci tworzenia firm biofarmaceutycznych. Często takie firmy zakładają sami twórcy badań, którzy najlepiej wiedzą w jakim kierunku muszą postępować kolejne badania tak aby można było dane doświadczenia akademickie przekuć na terapię. Świetnym przykładem takiej firmy jest spółka PolTREG. 

Czym jest PolTREg? Na czym polega terapia z zastosowaniem komórek Treg?

PolTREG to firma biofarmaceutyczna, która koncentruje się na wykorzystaniu nowoczesnych technologii i badań naukowych w celu opracowania terapii opartych na limfocytach T regulatorowych (Treg) dla pacjentów cierpiących na choroby autoimmunologiczne, głównie cukrzycę typu I oraz stwardnienie rozsiane.

Terapia przy użyciu komórek Treg należy do grupy terapii komórkowych. Najlepiej mechanizm tej terapii obrazuje porównanie  układu immunologiczny do wojska, którego dokonał profesorTrzonkowski, założyciel i prezes zarządu PolTREG. W wojsku tym są żołnierze, którzy walczą z infekcją (komórki układu immunologicznego) oraz żandarmi (Treg), którzy dbają aby układ immunologiczny działał prawidłowo. W chorobach immunologicznych tych żandarmów/Treg nie ma lub nie funkcjonują prawidłowo, co powoduje, że układ immunologiczny nie odróżnia swoich komórek od obcych i atakuje komórki organizmu. Aby zapobiec atakowi układu odpornościowego na własne komórki niezbędne jest zwiększenie liczby komórek Treg. Naukowcy PolTREG są pionierami metody, która pomaga w rozwiązaniu tego problemu. 

Pierwszym krokiem w terapii opracowanej przez PolTREG jest pobranie krwi od pacjentów i izolacja komórek Treg. Takich komórek jest niezwykle mało, ale dzięki innowacyjnej technologii wykorzystywanej przez PolTREG, naukowcy mogą namnożyć je do ilości potrzebnej w terapii. Komórki te są następnie podane temu samemu pacjentowi, od którego zostały pobrane, ale w większej liczbie. 

Obecnie PolTREG wykorzystuje tę metodę w terapii cukrzycy typu I oraz stwardnienia rozsianego, jednakże istnieje około 80 chorób autoimmunologicznych, w których występuje podobny mechanizm chorobowy i w których metoda opracowana przez PolTREG może mieć zastosowanie [1].

PolTREG: Od uniwersyteckiego laboratorium do spółki akcyjnej

Historia firmy PolTREG sięga 2006 roku, kiedy to założyciele spółki i akcjonariusze, prof. dr. hab. n. med. Piotr Trzonkowski, prof. dr. hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec oraz prof. dr. hab. n. med. Natalia Marek-Trzonkowska, prowadzili badania na  Gdańskim Uniwersytecie Medycznym gdzie poczynili pierwsze kroki nad wykorzystaniem komórek Treg leczeniu cukrzycy typu 1. Kolejnym krokiem było założenie w 2015 roku spółki PolTREG, będącej spin-off’em  Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Jak możemy się dowiedzieć na stronie spółki, jej celem jest “prowadzenie etapów badań klinicznych, opracowywanie nowych terapii, a także komercjalizacja rozwiązań.”

Najbardziej zaawansowane badania kliniczne jakie prowadzi PolTREG to badania kliniczne fazy II/III  dotyczące cukrzycy typu 1 u nowo zdiagnozowanych pacjentów oraz badania fazy I dotyczące pacjentów bezobjawowych. Firma rozwija swoją technologię i szuka nowych, innowacyjnych rozwiązań. 

Jednym z projektów, realizowanym we współpracy z AZTherapies jest użycie komórek CAR-TREG. Są to komórki Treg, które, dzięki inżynierii genetycznej, otrzymują dodatkowo receptor. Ich zadanie to uszczelnienie naczyń krwionośnych w mózgu.  U osób chorych, komórki układu odpornościowego mogą przekroczyć barierę krew-mózg i wywołać objawy chorobowe. Dzięki obecności CAR-TREG bariera krew-mózg zostaje uszczelniona. Firma chce wykorzystać te komórki do leczenie stwardnienia rozsianego i stwardnienia zanikowego bocznego, jednakże komórki CAR-TREG można także użyć do leczenia innych chorób [1], [2]. 

Rozwój PolTREG

Spółka PolTREG cały czas się rozwija. Firma nawiązuje współpracę z wysokiej klasy jednostkami badawczymi, pozyskuje granty oraz wsparcie inwestorów. Dzięki temu może wykorzystać fundusze nie tylko na badania, ale także na budowę centrum, w którym będzie się odbywać przygotowanie Treg niezbędnych do wykonania badań klinicznych i produkcja leków komórkowych do przyszłych terapii [2].

Bibliografia:

1. Strona PolTREG: https://poltreg.com/
2. Webinar z zarządem – Plany rozwoju spółki; URL: https://www.youtube.com/watchv=YtesDdp7zZU&t=3638s&ab_channel=StrefaInwestor%C3%B3w