Ostatnie doniesienia na temat sytuacji polskich kobiet, niezależnych mediów czy sprawności polskiego sądownictwa budzą wiele kontrowersji w kontekście Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Aby jednak nie popaść w pułapkę zniekształcenia poznawczego, warto wspomnieć o wybitnych jednostkach, które pomimo napotykanych trudności walczą o demokrację. Artykuł ten będzie specjalnie dedykowany osobie, która całe swoje życie oddała na cześć poszanowania i przestrzegania praw człowieka, dr Hannie Machińskiej. 

Krajowy mechanizm Prewencji Tortur

Kraj demokratyczny to kraj zapewniający obywatelom wolność, bezpieczeństwo i równe traktowanie. Tyczy się to również osób zatrzymanych, znajdujących się w aresztach czy skazanych przez sądy. O godne traktowanie osób pozbawionych wolności walczyła była zastępczyni biura RPO dr Hanna Machińska wraz z przedstawicielami Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur [2]. 

Za kadencji profesora Adam Bodnara (2015 – 2020), w ramach kampanii “Polska bez tortur”[3], zorganizowano spotkania-konferencje dla pracowników miejsc pozbawienia wolności. Przeprowadzono również szkolenia, dla policjantów, dotyczących sposobu przeciwdziałania torturom i poniżającemu traktowaniu. Dodatkowym osiągnięciem był znaczący wzrost zatrudnienia więźniów. 

Warto również wspomnieć o działalności dr Hanny Machińskiej w sprawie więźniów znajdujących się w zakładach psychiatrycznych. W Polsce, zdarzało się, że sprawcy z powodu ograniczonej bądź wyłączonej poczytalności byli umieszczani w szpitalach psychiatrycznych na okres dłuższy niż by wynosiła maksymalna kara za czyn, którego dana osoba się dopuściła. Z takimi niesprawiedliwością walczyła dr Machińska, która między innymi uratowała pana Michała, znajdującego się ponad 50 lat w zakładzie psychiatrycznym. 

Ochrona uchodźców na granicy Polsko-Białoruskiej 

Newralgicznym momentem był kryzys na granicy polsko-białoruskiej. Media donoszą, że wydarzenia mające miejsce w Puszczy Białowieskiej poważnie naruszyły konwencję genewską o statusie uchodźców. 

W sierpniu 2021 roku, dr Hanna Machińska, wówczas zastępczyni RPO, udała się na granicę, aby denuncjować stosowanie pushbacków przez polską straż graniczną Poza bezpośrednią kontrreakcją, w swoim raporcie [4] wspomina o zatrważających warunkach panujących w ośrodkach strzeżonych dla uchodźców, gdzie brak było podstawowej opieki medycznej, prawnej i psychologicznej. 

Wizytacja reprezentantki biura RPO zakończyła się surowym oświadczeniem ze strony biura RPO [5], jak i Rady Europy [6], które jednoznacznie wskazało, iż łamane było prawo do ubiegania się w Polsce o status uchodźcy. Zaznaczono, że jest ono prawem konstytucyjnym, gwarantowanym w art. 56 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co oznaczało, że nie może być w swej istocie ograniczane, ani przepisami ustaw, ani tym bardziej działaniem lub zaniechaniem ze strony organów państwa. 

Raport RPO, jak i ten sporządzony przez KMPT były analizowane przez organizacje międzynarodowe, takie jak Rada Europy, ONZ, jak i UE w kwestii łamania konwencji praw człowieka. Ostatecznie organizacja pozarządowa Amnesty International opublikowała raport w kwietniu 2022 roku, dostępnym na stronie Amnesty: Raport roczny 2022-23 – Stan praw człowieka na świecie.

Wielka Odznaka Adwokatura Zasłużonych

Doktor Hanna Machińska jest przede wszystkim naukowcem, który kształci prawników, zajmujących stanowiska w Parlamencie Europejskim, w Radzie Europy, w Europejskim Trybunale Praw Człowieka, jak i w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 

Taka zasługa, jak i jej pełne zaangażowanie w obronę praw człowieka pokazują, iż doktor Machińska to osoba, która stanowi symbol wartości demokratycznych, konstytucyjnych i egalitarnych. 

Dlatego też, Doktor Hanna Machińska została uhonorowana Doktorem Honoris Causa w Zurychu. W Polsce zaś, kilka miesięcy temu otrzymała odznakę “Adwokatura zasłużonych”. 

Takie wyróżnienia to sygnał dla Europy i świata, że Polska docenia i szczyci się osobami, które dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu czuwają nad prawami człowieka i stanem demokracji.

Doktor Hanna Machińska jest niepodważalnym autorytetem w sprawach dotyczących praw człowieka na arenie polskiej i międzynarodowej. Swoim dorobkiem naukowym plasuje się wśród osób stanowiących bezpieczniki państwa sprawiedliwego i praworządnego. Jej zaangażowanie wobec uchodźców wojennych, osób LGBT, osób niepełnosprawnym wzbudza nadzieję na lepsze jutro. Doktor Machińska to współczesna Simone Veil, która stawia na godność ludzką, pokazując równorzędnie drogę ku wolności, sprawiedliwości i pokoju.

Adnotacja redakcji: Warto zaznaczyć, że doktor Hanna Machińska nie tylko stanowi niezaprzeczalny filar w dziedzinie praw człowieka na polskiej i międzynarodowej scenie, ale także reprezentuje cenny zasób społeczny, stanowiący fundament dla rozwoju rynku polskiego.

Autor: Klara Nadolska

Bibliografia:

1. Departament Stanu – raport na temat przestrzegania praw człowieka Polska 2022 r. Dostępna z : https://pl.usembassy.gov/wp-content/uploads/sites/23/HRR_2022_pl.pdf

2. dr Hanna Machińska, Marcin Kusy, Przemysław Kazimirski, Justyna Zarecka, Rafał Kulas, dr Justyna Jóźwiak, Aleksandra Osińska, Michał Żłobecki,Aleksandra Nowicka, Klaudia Kamińska – Raport Rzecznika Praw Obywatelskich z działalności w Polsce Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur w 2019 r. Dostępna z : https://katalogi.bn.org.pl/discovery/fulldisplay?vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&docid=alma991052744008705066&lang=pl&context=L&adaptor=Local%20Search%20Engine

3. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich – Nieurzędowy raport ze skarg, rozmów, spotkań z Rzecznikiem Praw Obywatelskich VII Kadencji 2015–2020 Adamem Bodnarem “Z urzędu”. Dostępna z: https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/Z%20urz%C4%99du%20-%20internet.pdf

4. Łukasz Starzewski – Zastępczyni RPO w mediach o sytuacji na granicy i migrantach- 2022-01-12. Dostępna z: https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-hanna-machinska-gw-wywiad-granica-migranci

5. biuro Rzecznika Praw Obywatelskich – Do premiera pushbacki Komisarz RE- 20.06.2022. Dostępna z:  https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2022-06/Do_premiera_pushbacki_KomisarzRE_20.06.2022.pdf

6. Rada Europy, Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Dunji Mijatović – Wypchenici poza granice”- kwiecień 2022. Dostępna z : https://rm.coe.int/pushed-beyond-the-limits-urgent-action-needed-to-end-human-rights-viol/1680a5a14d